I. Hydrogen halide

- Cấu tạo phân tử: Phân tử hydrogen halide (HX) gồm một liên kết cộng hóa trị. Các phân tử HX là phân tử phân cực

- Tính chất vật lí: Ở điều kiện thường, hydrogen halide tồn tại ở thể khí, tan tốt trong nước, tạo thành dung dịch hydrohalic acid tương ứng

+ HF lỏng có nhiệt độ sôi cao bất thường do phân tử HF phân cực mạnh, có khả năng tạo liên kết hydrogen

+ Từ HCl đến HI, nhiệt độ sôi tăng do lực tương tác van der Waals giữa các phân tử tăng và khối lượng phân tử tăng

II. Hydrohalic acid

- Tính acid của các hydrohalic acid tăng dần từ hydrofluoric acid đến hydroiodic acid

- Tính khử

Ví dụ:

$2KMn{O_4} + 16HCl \to 2KCl + 2MnC{l_2} + 5C{l_2} + 8{H_2}O$

- Ứng dụng:

+ Hydrofluoric acid (HF): có khả năng đặc biệt là ăn mòn thủy tinh vô cơ

$Si{O_2} + 4HF \to Si{F_4} + 2{H_2}O$

Trong công nghiệp, hỗn hợp gồm KF và HF (tỉ lệ mol tương ứng 1:3) được dùng để điện phân nóng chảy sản xuất fluorine

+ Hydrochloric acid (HCl): loại bỏ gỉ sét trên sắt thép trước khi chuyển sang các công đoạn sản xuất tiếp theo với dung dịch HCl thường dùng với nồng độ khoảng 18%; sản xuất các hợp chất vô cơ và hữu cơ; trong sản xuất nước uống đóng chai, hydrochloric acid tinh khiết được sử dụng để tái sinh các nhựa trao đổi ion nhằm thay thế các ion Na⁺ và Ca²⁺ bằng ion H⁺

III. Tính khử của một số ion halide X-

Tính khử của các ion halide tăng dần theo chiều: F^-<Cl^-<Br^-<I^-

Ví dụ: Phản ứng của một số sodium halide với sulfuric acid đặc, đun nóng

Phương trình hóa học	Một số dấu hiệu
$NaCl(s) + {H_2}S{O_4}(l)\xrightarrow{{{t^o}}}NaHS{O_4}(s) + HCl(g)$	Tạo ra khí HCl có mùi hắc
$2NaBr(s) + 3{H_2}S{O_4}(l) \to 2NaHS{O_4}(s) + B{r_2}(g) + S{O_2}(g) + 2{H_2}O(g)$	Tạo ra khí SO2 có mùi hắc, hơi Br2 màu nâu đỏ
$8NaI(s) + 9{H_2}S{O_4}(l) \to 8NaHS{O_4}(s) + {I_2}(g) + {H_2}S(g) + 4{H_2}O(g)$ Lưu ý: Ở phản ứng này, khi thay đổi tỉ lệ số mol chất phản ứng, H2SO4 có thể bị khử tạo ra SO2 hoặc S	Tạo ra hơi I2, màu tím, khí H2S có mùi trứng thối

$\to$Ion Cl^- không thể hiện tính khử

$\to$Ion Br^- thể hiện tính khử và khử sulfur trong H₂SO₄ từ số oxi hóa +6 về số oxi hóa +4 trong SO_2.

$\to$ Ion I^- thể hiện tính khử và khử sulfur trong H₂SO₄ từ số oxi hóa +6 về số oxi hóa -2 trong H₂S

$\to$ Khi phản ứng với sulfuric acid đặc, Br^- có tính khử yếu hơn I^-

IV. Ứng dụng của các hydrogen halide

Hydrogen halide có nhiều ứng dụng trong đời sống và sản xuất

- HF: dùng tẩy cặn trong các thiết bị trao đổi nhiệt, chất xúc tác trong nhà máy lọc dầu,…

- HCl: dùng để loại bỏ gỉ thép, sản xuất chất tẩy rửa nhà vệ sinh, các hợp chất vô cơ và hữu cơ phục vụ đời sống, sản xuất,…

- HBr: chất xúc tác cho các phản ứng hữu cơ, điều chế nhựa epoxy, sản xuất các vi mạch điện tử,…

- HI: dùng làm chất khử phổ biến trong các phản ứng hóa học,…

V. Nhận biết ion halide trong dung dịch

Phân biệt các ion F^-, Cl^-, Br^- và I^- bằng cách cho dung dịch silver nitrate (AgNO₃) vào dung dịch muối của chúng

	F-	Cl-	Br-	I-
Dung dịch AgNO3	Không có hiện tượng	Có kết tủa trắng (AgCl)	Có kết tủa màu vàng nhạt (AgBr)	Có kết tủa màu vàng (AgI)