Các kiểu hoán dụ
1) Phép hoán dụ: “Lấy cái bộ phận chỉ cái toàn thể”
Ví dụ:
Bàn tay ta làm nên tất cả
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm
=> Dùng hình ảnh "bàn tay" (bộ phận cơ thể) để chỉ người lao động.
2) Phép hoán dụ: “Lấy vật chứa đựng chỉ vật bị chứa đựng”
Ví dụ:
Vì sao? Trái đất nặng ân tình
Hát mãi tên Người: Hồ Chí Minh
(Tố Hữu)
=> Trái đất (vật chứa đựng) biểu thị đông đảo những người sống trên trái đất (vật bị chứa đựng).
3) Phép hoán dụ: “Lấy dấu hiệu của sự vật để chỉ sự vật”
Ví dụ:
“Áo chàm đưa buổi phân li,
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay”
=> “Áo chàm” là hình ảnh những đồng bào Việt Bắc (thường mang y phục đó).
4) Phép tu từ: “Lấy cái cụ thể để gọi cái trừu tượng”
Ví dụ:
Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.
=> Một cây (số lượng cụ thể) để biểu thị ít cây, ba cây (số lượng cụ thể) để biểu thị nhiều cây.
- Lý thuyết liên quan
Khái niệm hoán dụ --- Xem chi tiết tại đây.