Mệnh đề phân từ hiện tại thường được dùng khi động từ mang nghĩa chủ động, bắt đầu bằng cấu trúc V-ing.

- Được sử dụng để diễn tả kết quả của một hành động trước đó.

• Linh has won 5 gold medals in the city level math competition, making him and his family very proud. (Linh đã đạt được 5 huy chương vàng trong cuộc thi toán cấp thành phố, khiến cho anh ấy và gia đình rất tự hào.)
• Starting school in June, but I had everything prepared long before that. (Bắt đầu đi học từ tháng 6, nhưng tôi đã chuẩn hết mọi thứ từ rất lâu trước đó.)

- Dùng để diễn tả một hành động xảy ra đồng thời, song song với hành động khác.

• Taking a shower, I heard someone's phone ring. (Trong lúc đang tắm thì tôi nghe tiếng chuông điện thoại ai đó gọi cho tôi.)
• My brother left the room, singing happily. (Anh trai tôi rời khỏi phòng, hát một cách vui vẻ)

- Được sử dụng khi một hành động là nguyên nhân của một hành động kia.

• Studying English better, I would have gotten a good job. (Nếu học giỏi tiếng Anh hơn, thì tôi đã kiếm được một công việc tốt.)

- Ngoài ra, mệnh đề phân từ hiện tại còn được sử dụng như một mệnh đề quan hệ rút gọn (thể chủ động) nhằm bổ sung thêm thông tin cho người nghe.

• The man who was sitting under the tree was my best friend. => The man sitting under the tree was my best friend. (Người đàn ông đang ngồi ở dưới gốc cây là bạn thân nhất của tôi.)